در مورد روغن موتور بیشتر بدانید

اطلاعات فنی روغن موتور

به
طور کلی روانکاری، برای جلوگیری از اصطکاک و سایش در سطوح متحرک روی
یکدیگر می باشد. کار اصلی روانکاری، کاهش ضریب اصطکاک از طریق حذف و یا
کنترل عواملی که ممکن است اثر معکوس روی حرکت نسبی سطوح متحرک داشته باشد،
می باشد. هر روغن موتور ترکیبی از روغن پایه base Oil و مواد افزودنی یا
additives می باشد که ویژگی­های هر دو جزء به نوبه خود در کیفیت روغن موتور
تولیدی بسیار موثر است.

در ذیل تعاریف و اصطلاحاتی که در زمینه روغن موتور با آنها سرو کار داریم به طور مختصر آورده شده اند.

گرانروی یا Viscosity : مقاومت یک سیال در برابر جاری شدن را گویند.

شاخص
گرانروی یا Viscosity Indexکه به طور مختصر به صورت VI بیان می شود و نشان
دهنده تغییرات گرانروی نسبت به دماست و به صورت بیان می شود شاخص گرانروی
بدون بعد است و بالابودن شاخص گرانروی یک مزیت برای روغن به حساب می آید
زیرا هرچه شاخص گرانروی یک روغن بالاتر باشد تغییرات ویسکوزیته آن نسبت به
دما کمتر خواهد بود. برای این منظور از مواد بهبود دهنده شاخص گرانروی یا
Viscosity index improver که به طور خلاصه به صورت VII بیان می شود استفاده
می گردد.

نقطه اشتعال Flash Point : کمترین درجه حرارتی که در آن
دما روغن به حدی بخار شود که مخلوط آن با هوا در اثر آتش زدن یک لحظه آتش
بگیرد و خاموش شود نشان دهنده نقطه اشتعال روغن است. هرچه نقطه اشتعال روغن
بالاتر باشد بهتر است.

نقطه احتراق : کمترین درجه حرارتی که در آن
روغن به حدی بخار شود که مخلوط آن با هوا در اثر آتش زدن آتش گرفته و
احتراق ادامه پیدا کند نشان دهنده نقطه احتراق روغن است. هرچه نقطه احتراق
روغن بالاتر باشد بهتر است.

نقطه ریزش یا pour point : کمترین دمایی
که در آن دما روغن می تواند جاری باشد نشان دهنده نقطه ریزش روغن می باشد
که به صورت PP بیان می گردد. هرچه نقطه ریزش روغن پایین تر باشد بهتر است.
برای این منظور از مواد پایین آورنده نقطه ریزش یا Pour point depressant
استفاده می شود (PPD)

نقطه ابری شدن یا Cloudy point: دمایی که در آن
دما روغن به دلیل تشکیل میکروکریستال ها کدر می شود . علت تشکیل میکرو
کریستال ها پارافین یا واکسی است که در روغن پایه وجود دارد. به عبارت دیگر
نقطه ابری شدن معیاری از کیفیت روغن پایه می باشد. از طرف دیگر واکس ها یا
پارافین موجود در روغن پایه باعث بالارفتن نقطه ریزش pour point می شود.

نقطه آنیلین: کمترین دمایی که در آن دما مخلوطی از حجم های مساوی روغن و وانیلین محلول شفاف تولید کنید.

چگالی یا دانسیته Density: جرم یک سانتیمتر مکعب از روغن را دانسیته یا چگالی روغن گویند.
مشخصات عمومی روغن موتور:

به طور کلی هر روغن موتور با ۲ ویژگی یا مشخصه معرفی می گردد.

ویژگی کمی: گرانروی روغن بیان کننده ویژگی روغن است که با SAE یا Society of Automotive engineers بیان می شود.

ویژگی کیفی یا سطح کارایی : این ویژگی با API یا American Petrolia institute مطرح می شود.
توجه: برای بیان سطح کارایی روغن علاوه بر API از ACEA و MIL-L و … نیز استفاده می شود.
طبقه بندی API برای روغن های موتور- روغن موتورهای بنزینی

API	شرح
SA	روغن پایه
SB	SA+ مواد ضدخوردگی و ضداکسیداسیون (۱۹۳۰)
SC	SB+ مواد ضد زنگ و ضد سائیدگی + پاک کنندگی (۱۹۶۴-۱۹۶۷)
SD	دارای مقدار بیشتری از مواد افزودنی نسبت به SC
SE	دارای مقدار بیشتری از مواد افزودنی نسبت به SD
SF	دارای مواد ضداکسیداسیون و ضد سائیدگی بیشتر از SE
SG	دارای کیفیتی برتر از SF و مقدار بیشتری از مواد افزودنی
SH	دارای کیفیتی برتر از SG که آإزمون های آزمایشگاهی متعددی شامل آزمون فراریت (Noack) کیفیت و قابلیت فیلتراسیون را جواب می دهد. (مدل ۱۹۹۶ و پایین تر)
SJ	برای خودروها و با موتور مدل ۲۰۰۱ و ماقبل
SL	دارای کیفیتی برتر از SJ که آزمون های Miscibility و Gelatin index و HTHS
SM	برای کلیه خودروهای بنزینی مدل ۲۰۰۵ و قبل از آن، با خواص عالی ضد سایش، ضداکسیداسیون و ضد رسوب ، پائین آورنده مصرف سوخت و کارایی در ماهای بسیار پایین.